احیای اراضی موات و حیازات مباحات

احیای اراضی موات و حیازات مباحات

احیای اراضی موات و حیازات مباحات

احیای اراضی موات و حیازات مباحات

* شرایط احیای اراضی موات:

1- قصد تملک: با توجه به این که احیاء از ایقاعات است، تحقق آن نیاز به قصد انشاء دارد (ماده 143 قانون مدنی).

2- آباد کردن عرفی بوده و مال احیاء شده قابل استفاده شود. مانند زراعت، درخت کاری، ساخت بنا (ماده 141 قانون مدنی).

صرف شخم زدن زمین یا ریختن مصالح در آن یا حفر چاه موجب احیاء نیست بلکه صرفاً تحجیر محسوب شده و برای تحجیر کننده حق اولویت ایجاد می کند (ماده 142 قانون مدنی).

3- آباد کردن به صورت فیزیکی(مباشرت): اختلاف است که آیا به وکالت یا ولایت یا به طور فضولی می توان زمینی را برای دیگری احیاء نمود؟ طبق نظر مشهور در فقه نمی توان، زیرا در حیازت مباحات، مباشرت شرط است و قابل توکیل نیست چه این که در روایت آمده است: مَن حَاز مَلِک: هر کس حیازت کند مالک می شود. برخی از حقوقدانان معتقدند احیاء به وکالت یا ولایت یا به طور فضولی، ممکن است.

4- عدم وجود مانع قانونی (ماده 145 قانون مدنی).

* هر کس اراضی موات را به قصد تملّک، احیاء کند مالک آن می شود اما تحجیر فقط حق اولویت ایجاد می کند و موجب مالکیت نمی شود.

* حیازت مباحات: طبق ماده 146 قانون مدنی مقصود از حیازت، تصرف و وضع ید است یا مهیا کردن وسایل تصرف و استیلاء. حیازت زمین موات به احیاء آن است، حیازت دفینه با کشف آن است و حیازت حیوانات وحشی با شکار کردن آن ها است.