حق ارتفاق

حق ارتفاق

* حق ارتفاق، حقی است برای شخص در ملک غیر (ماده 93 قانون مدنی).

* حق ارتفاق اختصاص به اموال غیر منقول ذاتی دارد.

* انواع حق ارتفاق:

1- به اعتبار منشأ حق: 1. قانونی 2. قراردادی (ماده 94) 3. طبیعی (ماده 95)

2- به اعتبار اجرای حق: 1. مثبت (مانند حق در و پنجره، حق شرب، حق مجری، حق ناودان) منفی (مانند حق حریم و قنوات).

2. مداوم (مانند حق در و پنجره) متناوب (مانند حق عبور).

3. نمایان (مانندحق عبور) پنهان (مانند ساختمان نکردن در محلی).

* ارتفاق تبعی (ماده 104 قانون مدنی): مانند این که حق شرب مستلزم حق عبور باشد که در این صورت حق عبور ارتفاق تبعی است یعنی به تبع حق شرب است.

* تفاوت حق ارتفاق و حق انتفاع:

1- حق ارتفاق مختص ملک (غیر منقول ذاتی) است اما حق انتفاع هم در منقول هم غیر منقول وجود دارد.

2- حق ارتفاق اصولاً دائمی است مگر به تراضی طرفین مدت آن محدود شود اما حق انتفاع اصولاً موقت است مگر در وقف و حبس دائم.

3- حق ارتفاق تبعی و فرعی است یعنی مستقل نبوده و قائم به ملک است بنابراین جدای از ملک قابل انتقال نیست اما حق انتفاع مستقل بوده و قابل انتقال است مگر شرط مباشرت شده باشد.

* اگر هنگام انتقال عین، صاحب حق ارتفاق تصریح به عدم انتقال این حق نماید حق ارتفاق ساقط می شود(ماده 102 قانون مدنی).

* هزینه های نگهداری از اصل ملک بر عهده مالک است (ماده 49 قانون مدنی).

* هزینه های استفاده از حق بر عهده صاحب حق ارتفاق است مگر به نحو دیگری تراضی شود (ماده 105 قانون مدنی).

* تفاوت ماده 121 و 124 قانون مدنی: ماده 121 عاریه دائم است اما ماده 124 حق ارتفاق است.