* عقد احتمالی یا شانسی: در مقابل عقد محقق به عقدی گویند که نفع و زیانی که طرفین یا یکی از آنها از عقد به دست می آورد به هنگام عقد معلوم نیست بلکه وابسته به یک واقعه ای احتمالی است مثل بیمه، جعاله، مزارعه.
* عقد احتمالی از اقسام عقد معوض است.
* اصل بر بطلان عقود شانسی (احتمالی) است مگر مواردی که قانون استثناء کرده است مانند گروبندی برای دوانیدن حیوانات سواری، تیر اندازی و شمشیرزنی(ماده 655 قانون مدنی).
* عقد محقق: در مقابل عقد احتمالی به عقدی گویند که تعهدات هر یک از طرفین از همان زمان انعقاد عقد تعیین گردیده است مثل بیع و نکاح.
* عقد رضایی: عقدی که در تحقق عقد آن ایجاب و قبول کافی است.
* اصل در عقود رضایی بودن است. عینی و تشریفاتی بودن استثناء است.
* اصل رضایی بودن عقود یعنی اراده به هر نحوی ابراز شود برای تحقق عقد کافی است و استفاده از روش خاصی شرط نیست (ماده 191 قانون مدنی)
* عقد تشريفاتى یا شکلی: عقدى است كه به صرف قصد و با رضاى طرفين حاصل نمیشود، بلكه نیازمند تشریفات خاصی است.
* عقود تشريفاتى عبارتند از :
1- بیع ملک ثبتی(بیع اموال غیر منقول ثبت شده)
2- انتقال سرقفلی
3- انتقال سهم الشرکه در شرکت با مسولیت محدود
4- فروش محکوم به
5- فروش اموال دولتی
6- قرارداد بیمه
7- بیع صرف که در آن تقابض شرط است.
* طلاق ایقاع تشریفاتی است زیرا نیازمند به لفظ خاص است همچنین دو شاهد عادل باید همزمان آن را بشنوند.
* مطابق ظاهر ماده 1062 قانون مدنی عقد نکاح تشریفاتی است زیرا علاوه بر شرایط اساسی به عبارات صریح نیاز دارد اما برخی از حقوقدانان قائلند از لزوم صریح بودن ایجاب و قبول نباید نتیجه گرفت که عقد نکاح تشریفاتی است و تنها با الفاظ خاص منعقد می شود زیرا الفاظ فقط وسیله بیان اراده است و به خودی خود تأثیری در وقوع و نفوذ عقد ندارد (کاتوزیان، خانواده، ج 1، ش 34).
* عقد عینی: عقدی است که در تحقق آن علاوه بر ایجاب و قبول قبض نیز شرط است. به بیان دیگر قبض شرط صحت آن است.
* عقود عینی پنج قسم است: عقد موجد حق انتفاع، وقف، بیع صرف، هبه، رهن.
* عینی و تشریفاتی بودن عقد، مخالف اصل آزادی قراردادها است.